فهرست فراز تماشا

نشریه صوتی تصویری انجمن فرهنگی ایران زمین

فهرست فراز تماشا

نشریه صوتی تصویری انجمن فرهنگی ایران زمین

[A100] نگاهی به زحل (کارولین پورکو) با زیرنویس پارسی


دانشمند علوم سیاره ای ،کارولین پورکو، تصاویری از سفر فضا پیمای کاسینی به سیاره زحل را نشان می دهد. تصاویری که تمرکز ویژه ای بر دو قمر این سیاره دارند. تیتان، قمر بزرگ این سیاه و همچنین، انسلادوس، قمر یخ زده زحل، که به نظر می رسد برروی آن فوران هایی از یخ اتفاق می افتد.


اینجا ببینید  (توجه :  در گزینه Subtitle   واقع در زیر فیلم ، زیرنویس  Persian  را انتخاب کنید )


در 18 دقیقه آینده من شما را همراه خود به سفری خواهم برد و این سفری است که من وتو از سالها پیش تا کنون در آن بوده ایم سفری که 50 سال پیش، زمانی آغاز شد که انسان برای اولین بار قدم از سیاره ما بیرون گذاشت. و در این 50 سال نه تنها توانستیم به طور واقعی و فیزیکی برروی ماه قدم بگذاریم، بلکه فضا پیماهای روباتیکی را به همه سیارات - همه هشت های آنها - فرستادیم. برروی سیارک ها فرود آمده ایم، به ملاقات دنباله دارها رفته ایم، و هم اکنون فضاپیمایی را داریم که به سمت پلوتون در حال حرکت است. جسمی که قبلا به عنوان یک سیاره شناخته می شد تمام این ماموریت های روباتیکی بخشی از سفرهای بزرگتر انسان هستند سفری برای فهمیدن چیزی که درکی از جایگاه ما در کیهان باشد برای اینکه چیزی راجع به منشا خود بفهمیم و اینکه چطور زمین، سیاره ما، . وما،که بر روی آن زندگی می کنیم،به وجود آمده ایم.

1:11و همچنین تمام جاهایی که در منظومه شمسی ممکن است برای جستجوی پاسخ هایی برای چنین پرسش هایی به آن سفر کنیم، یکی از این جاها سیاره زحل است. و ما قبلا هم در زحل بوده ایم -- ما در اوایل دهه 1980 به ملاقات زحل رفتیم -- اما تحقیقات ما درباره زحل تنها زمانی دقت و غنای بیشتری پیدا کرد که فضا پیمای کاسینی پس از سفری 7 ساله از بین فضای میان سیاره ای در تابستان 2004 به مداری در اطراف سیاره زحل وارد شد، و در زمان خود تبدیل به دورترین فضا پیمای روباتیکی شد که بشر توانسته بود در اطراف خورشید مستقر کند.

1:45ودر حال حاضر می دانیم که منظومه زحل یک سیستم بسیار غنی سیاره ای است. در این مجموعه ، رازها، بینش علمی و شکوهی غیر قابل مقایسه با جاهای دیگر نهفته است ، و بررسی این منظومه، دست آوردهای زیادی برای درک کیهان به همراه دارد. در حقیقت تنها بررسی سیستم حلقه های این سیاره، چیزهای زیادی در باره قرص های مملو از ستاره ها و گازها، یا همان چیزی که آن را کهکشان مارپیچی می نامیم به ما یاد می دهد. و اینجا می توانید تصویر زیبایی از یکی از آنها، سحابی اندرومدا را ببینید، که نزدیکترین و بزرگترین کهکشان مارپیچی در همسایگی راه شیری است.و این یکی تصویر ترکیبی زیبایی از کهکشان گردابی است که تلسکوپ فضایی هابل آن را گرفته.

2:21بنابراین سفر به زحل واقعا بخشی از -- و همچنین تمثیلی از -- سفر بزرگتر انسان برای درک درهم تنیدگی و ارتباط درونی هرآن چیزی است که در اطراف ما وجود دارد، و همچنین برای درک اینکه چگونه انسان در میانه این تصویر جای گرفته است. و البته نکته آزار دهنده این است که نمی توانم همه آن چیزی که از کاسینی آموخته ایم را برای شما تعریف کنم -- نمی توانم همه تصاویری که در دو سال و نیم گذشته تهیه کرده ایم را به شما نشان دهم ، آن هم به این دلیل ساده که وقت کافی ندارم. به همین دلیل روی دو مورد از هیجان انگیزترین داستان هایی تمرکز می کنم که از دل این سفر عظیم سیاره ای استخراج کرده ایم سفری که در طول 2 سال و نیم گذشته در اطراف سیاره زحل داشته ایم.

3:02سیاره زحل، مجموعه بسیار بزرگ و متنوعی از اقمار را در اطراف خود دارد. اقماری که اندازه آنها از چند کیلومتر تا قطر کل ایالات متحده متغیر است در واقع بسیاری از تصاویر زیبایی که ما از زحل گرفته ایم، زحل را در کنار تعدادی از اقمارش نشان می دهد. این تصویر زحل در کنار قمر دیون است، و این یکی حلقه های زحل را نیز از لبه نشان می دهد، و می توانید ببینید که چقدر این حلقه ها نازک هستند، قمر انسلادوس کنار سیاره قرار دارد. 2 تا از 47 قمری که در اطراف زحل وجود دارند، بسیار چشمگیر هستند.

3:31این دو قمر تیتان و انسلادوس هستند. تیتان بزرگترین قمر این سیاره است. و تا قبل از اینکه کاسینی به آنجا برسد، بزرگترین و پهناور ترین قلمرو در منظومه شمسی بود، که ما آن را کشف نشده رها کرده بودیم. این قمر جرمی است که برای مدت های طولانی کسانی که به سیارات نگاه می کردند را فریفته خود کرده بود. قمری با جو بسیار غلیظ و دارای سطحی که به نظر می رسد شرایط محیطی آن نسبت به بقیه اجرام منظومه شمسی، بسیار بیشتر شبیه به آن چیزی است، که ما روی زمین داریم یا حداقل زمانی در گذشته داشته ایم. بخش عمده ای از جو این قمر را نیتروژن تشکیل داده است مانند همین هوایی که در این اتاق تنفس می کنیم با این تفاوت که جو تیتان سرشار از مواد آلی مانند متان، پروپان و اتان است این مولکول ها در جو تیتان ارتفاع می گیرند شکسته می شوند و ذرات تشکیل دهنده آنها با هم ترکیب شده و ذراتی را می سازند که همه جا را مه آلود می کنند این مه در همه جای تیتان وجود دارد و این کره را در بر گرفته است و به همین دلیل شما نمی توانید سطح این قمر را در بخش مریی طیف با چشم ببینید

4:35اما تخمین زده می شود ،این ذرات مه آلود برای میلیاردها و میلیاردها سال پیش از آنکه کاسینی به آنجا برسد به آرامی روی سطح تیتان انباشته شده و سطح این قمر را با لایه ضخیمی از نوعی لجن آلی پوشانده اند. چیزی که شاید شبیه نوعی قیر یا نفت تیتانی باشد --- ما دقیقا نمی دانستیم که چیستاما ما به برخی موارد در باره این قمر مشکوک بودیم. مواردی مثال اینکه این مولکولها به خصوص اتان و متان به دلیل دمای سطح تیتان می توانستند به حالت مایع در آیند و این باعث می شود که متان روی تیتان همانند آب روی زمین باشد متان این قابلیت را دارد که در جو تیتان چگال شود، و چنین شرایطی باعث می شود تا جهان تازه ای از امکانات شگفت انگیز پیش پای شما قرار گیرد. شما می توانید ابرهای متان داشته باشید. خوب، و بالای آن ابرها، صدها کیولومتر ابرهای مه آلود قرار دارند که مانع رسیدن هر نوع تابشی از خورشید به سطح می شوند دما در سطح تیتان حدود 210 درجه سانتیگراد زیر صفر است

5:33اما با وجود چنین دمایی شما شاهد وجود بارندگی بر سطح این قمر هستید و این باران روی تیتان همان کاری را می کند که باران ها روی زمین انجام می دهند. باران آب راهه ها را حفر می کند ، رودخانه ها و آبشارهایی را پدید می آورد می تواند دره هایی به وجود بیاورد، یا دریاچه هایی وسیع در دشت های پهناور و یا در میان گودال های برخوردی شکل دهد می تواند آن گل و لای آلی را از ارتفاعات کوهستان ها و قله ها و تپه ها بشوید و به زمین های پست تر براند. خوب یک دقیقه صبر کنید و در باره این موضوع فکر کنید سعی کنید تصور کنید، سطح تیتان چه شکلی است.تاریک است -- تاریکی محیط در تیتان در هنگام ظهر، معادل گرگ و میش غروب روی زمین است سرد، مرموز و راز آلود است ممکن است بارندگی رخ دهد و شاید شرایطش مثل این باشد که کنار ساحل دریاچه میشیگان ایستاده باشید و همه مناظر اطرافتان را محو و کم سو حس کنید

6:13این تصوری است که ما از تیتان داشتیم تا پیش از آنکه کاسینی به آنجا برسد و باید به شما بگویم آنچه که روی تیتان پیدا کردیم ، هرچند در جزییات با این تصوری که داشتیم مطابقت نمی کرد اما تمام جزییات یافته های ما به همان اندازه هیجان انگیز بود و برای ما - اعضا تیم کاسینی - مثل این بود که ماجراجویی ها ی ژول ورن به حقیقت بدل شده باشد همانطور که گفتم تیتان جوی بسیار غلیظ دارد این تصویری از تیتان است که با نور از پشت تابیده خورشید، روشن شده است با حلقه های زحل به عنوان پس زمینه ای زیبا و یک قمر دیگر هم آنجا هست -- که نمی دونم کدام یکی از آنها است. این یک جو فوق العاده سنگین و گسترده است ما ابزارهایی روی کاسینی داریم که می تواند از بین جو این قمر به سطح تیتان نگاه کند و سیستم دوربین من هم یکی از این ابزارها است و ما تصاویری مثل این را تهیه کردیم و چیزی که شما می بینید مناطق تیره و روشنی هستند و این تقریبا نهایت چیزی است که می توانیم به ان دست پیدا کنیم این خیلی راز آلود است -- ما نمی توانستیم بفهمیم، به چه چیزی روی سطح تیتان نگاه می کنیم.اگر از نزدیکتر به این مناطق نگاه کنید کم کم چیزهایی آشکار می شود چیزهایی مثل کانال های مواج که نمی دانستیم چیست. می توانید چند عارضه مدور ببینید این یکی که اخیرا پیدا کرده ایم در حقیقت یک گودال برخوردی است البته تعداد گودال های برخوردی روی سطح تیتان بسیار اندک استکه به این معنی است که سطح این قمر بسیار جوان است و آنجا عوارضی مانند صفحات تکتونیک (صفحات لغزنده) به چشم می خورند این طور به نظر می رسد که تحت فشار از هم گسسته شده اند، هرجایی که شماروی سیاره ای عوارض خطی اینگونه می بینید به این معنی است که شکستگی در پوسته به وجود آمده است مثل یک چینه و این ممکن است علامتی مبنی بر وجود صفحات لغزنده (تکتونیک) باشد

7:32اما ما نمی توانستیم معنی تصاویری که تهیه کردیم را تا 6 ماه پس از آنکه به مدار زحل رسیدیم، درک کنیم. یعنی زمانی که اتفاقی افتاد که بسیاری آن را نقطه اوج کاوش های تیتان در ماموریت کاسینی می دانند و آن رویداد، فرستادن کاوشگر هویگنس به سوی تیتان بود کاوشگر اروپایی هویگنس که فضا پیمای کاسینی آن را به مدت 7 سال با خود از دل منظومه شمسی به سوی تیتان حمل کرده بود. ما این کاوشگر را در جو تیتان رها کردیمنزول این کاوشگر دو ساعت و نیم طول کشید و سرانجام بر سطح تیتان فرود آمد و می خواهم تاکید کنم که تا چه حد این رویداد مهم و بی نظیر بود.این ابزاری ساخت دست بشر بود که برای نخستین بار در طول تاریخ بشر، بر جرمی در بخش بیرونی منظومه شمسی فرود می آمد این روز در ذهن من روز بسیار پر معنایی است این رویدادی بود که باید وقوع آن را جشن می گرفتیم باید آن را با رژه های خیابانی و کاغذ های رنگی در تمام اروپا و آمریکا جشن می گرفتیم و خوب متاسفانه این اتفاق نیفتاد (خنده)

8:23این اتفاق به دلیل دیگری هم به یاد ماندنی بود. این یک ماموریت بین المللی بود و گرامیداشت آن در اروپا و در آلمان جشن گرفته شد و سخنرانان معروف آن برنامه با لهجه های انگلیسی و آمریکایی و آلمانی و فرانسوی و ایتالیایی صحبت می کردند این نمایش زنده ای از آن چیزی بود که عبارت «ملل متحد» می باید باشد اجماعی واقعی از ملت ها در تلاشی عظیم و خیر خواهانه گردهم آمدند و در این مورد ، این تلاش یکی از پیشگامانه ترین و مهم ترین کاوش های سیاره ای بود و تلاش برای درک یک منظومه سیاره ای که در تمام تاریخ بشر دور از دست او قرار داشت.و اینک بشر واقعا توانسته بود به سطح آن دسترسی پیدا کند خوب اینگونه بود -- منظورم این است من هنوز هم که در باره آن حرف می زنم موهای تنم سیخ می شود یک رویداد فوق العاده احساسی بود و چیزی بود که من شخصا هیچگاه نمی توانم فراموش کنم و شما هم نباید آن را فراموش کنید(تشویق)

9:21اما به هرحال، این کاوشگر در حالی که در جو فرو می رفت اندازه گیری های خود را برای ما ارسال می کرد و همینطور نمایی از گرداگرد محل فرودش را ، و نمی توانم به شما بگویم چه حسی داشت زمانی که نخستین تصاویر گرفته شده از سطح تیتان توسط کاوشگر را دیدیم . و این، آن چیزی بود که ما دیدیم. و این بسیار شوکه کننده بود چرا که این، همه آن چیزی بود که ما می خواستیم همه تصاویر دیگری که از مدار گرفته شده بود الگوهای نا مشخصی را نشان می داد الگوی زمین شناختی این یک ساختار آب راهه درختی شکل است که تنها می تواند در اثر وجود جریان مایع تشکیل شود شما می توانید این کانال ها را دنبال کنید و ببینید که چطور همه آنها به یک جا می رسد همه آنها به این کانال می ریزند که آب راهه ای را به سوی این ناحیه ایجاد می کند شما دارید خط ساحلی را نگاه می کنید آیا این لبه یک جریان مایع است ؟ ما نمی دانیم اما این یک جورایی یک خط ساحلی است

10:02این تصویر از فاصله 16 کیلومتری گرفته شده است این یکی از فاصله 8 کیلومتری گرفته شده است ،خوب؟ دوباره این خط ساحلی. بسیار خوب، 16 کیلومتر، 8 کیلومتر -- این تقریبا معادل ارتفاع پرواز یک خط هوایی است اگر شما سوار یک هواپیمایی شوید که بر فراز خاک ایالات متحده پرواز کند، سقف پرواز شما در همین حدود خواهد بود بنابراین این تصویر نمایی است که شما از پنجره خطوط هواپیمایی تیتانیان خواهید دید زمانی که بر فراز سطح تیتان پرواز می کنید (خنده)

10:25سرانجام ، این کاوشگر روی سطح آرام گرفت و الان می خواهم به شما ، خانم ها و آقایان نخستین تصویری را نشان بدهم که از سطح یک قمر در منظومه شمسی بیرونی گرفته شده است و این افق است. خوب؟ این ها هم احتمالا گویچه هایی از یخ آب. درسته ؟ (تشویق) و مشخص است که این کاوشگر روی یکی از این نواحی هموار و تیره فرود آمده است. زمانی که فرود آمد غرق نشد بنابراین سطحی که بر آن فرود آمد مایع نبوده استآنچه که کاوشگر روی آن فرود آمد در واقع معادل یک دشت گل آلود بر روی تیتان بود این یک سطح ناهمگون بود که با متان مایع اشباع شده بودو ممکن است که این مواد از بلندی های تیتان شسته شده و به اینجا سرازیر شده باشند به هرحال این کانال ها و آب راه هایی که دیدیم برای میلیاردها سال به سوی دشت های پایین دستی روان بوده اند و هویگنس در چنین جایی فرود آمد

11:23اما هنوز، هیچ نشانی در تصاویر ما ، یا حتی تصاویر هویگنس از هر نوع ساختار مایع وسیع و بزرگ به چشم نمی خورد آنها کجا هستند؟ این داستان زمانی که ما تپه شنی ها را یافتیم حتی بغرنج تر هم شد خوب این یک فیلم از منطقه استوایی تیتان است، که در آن این تپه ها را می بینید . هر کدام تقریبا 100 متر ارتفاع دارند و در فاصله چند کیلومتری از هم قرار گرفته اند و کیلومترها و کیلومترها و کیلومتر ها به همین شکل ادامه پیدا می کنند صدها مورد از آنها وجود دارند، حدود 1600 تا 2000 کیلومتر از این تپه ها وجود دارد. این نوعی معادل تیتانی برای کویر صحرا استبدیهی است که اینجا محلی بسیار خشک است وگرنه چنین تپه هایی شکل نمی گرفتند

12:00بنابراین بار دیگر عدم پیدا کردن نشانه ای از دریاچه های مایع اوضاع را گیج کننده کرد تا اینکه سرانجام توانسیتم این دریاچه ها را در مناطق قطبی پیدا کنیم این منظره ای از یک دریاچه در ناحیه قطب جنوب تیتان است که تقریبا ابعادی معادل دریاچه اونتاریو دارد و سپس تنها یک هفته و نیم پیشاز فراز قطب شمال تیتان گذر کردیم و یکی دیگر را پیدا کردیم اینجا ساختاری را پیدا کردیم به ابعاد دریای خزر. خوب به نظر می رسد که مایعات ، به دلایلی که هنوز نمی دانیم حداقل در این فصل از سال ، در نواحی قطبی تیتان ظاهر می شوند و فکر می کنم شما هم با من موافق باشید که بر اساس آنچه یافته ایم تیتان سرزمینی جالب توجه، مرموز، غریب و بیگانه اما به طور عجیبی مشابه زمین و دارای ساختارهای زمین شناختی مشابه زمین است و تنوع شگفتی از نظر جغرافیایی دارد و دنیایی شگفت انگیز است که تنها رقیب آن از نظر تنوع پیچیدگی و غنا ، خود سیاره زمین است.

12:58خوب اکنون به سراغ انسلادوس می رویم . انسلادوس قمر کوچکی است. اندازه اش تنها یک دهم اندازه تیتان است . اینجا می توانید آن را در کنار انگلستان ببینید. این فقط برای اینه که اندازه اش را مقایسه کنید وگرنه تهدیدی متوجه انگلستان نیست. (خنده) و انسلادوس بسیار سپید و روشن است و معلوم است که سطح آن به شدن دچار شکستگی است اینجا به شدت از نظر زمین شناختی ، محیطی فعال است اما نقطه اوج اکتشافات ما در باره انسلادوس در قطب جنوب این قمر رخ داد -- و اینجا شما منطقه قطب جنوب را می بینید جایی که این ساختار شکست های سطحی را پیدا کردیمرنگ این ساختارها متفاوت است چرا که ترکیبات متفاوتی دارند آنها پوشیده شده اند. این ساختارها با مواد آلی پوشیده شده اند افزون بر اینکه در کل ناحیه قطب جنوب دما افزایش پیدا می کند. اینجا گرم ترین منطقه روی این سیاره است این موضوع به همان اندازه عجیب است که روی زمین دمای قطب جنوب بیشتر از نواحی حاره ای باشد

13:50و بعد زمانی که تصاویر بیشتری گرفتیم ، کشف کردیم که چیزی که باعث شکل دادن این شکستگی ها شده است فوران هایی از ذرات ریز یخ استکه تا صدها کیلومتر در فضا پراکنده می شوند و زمانی که این تصویر را رنگ آمیزی مجازی کردیم تا لایه های نوری خیلی کم سو را آشکار کنیممشاهده کردیم که این فوران ها در حال تغدیه کردن منطقه ای است که ما آن را قبلا در دیگر تصاویر دیده بودیم و تا هزاران کیلومتر بر فراز انسلادوس ادامه پیدا می کند همکارانم و من تصاویری مثل این و این یکی را بررسی کردیم و درباره دیگر نتایجی که کاسینی تهیه کرده بود فکر کردیم و به این نتیجه رسیدیم که این فوران ها احتمالا از بسته هایی از آب مایع سرمنشا می گیرند که در زیر سطح انسلادوس قرار دارد

14:32بنابراین ، ما احتمالا ، آب مایع، مواد آلی و دمای بالا را در اینجا داریم به عبارت دیگر ممکن است که اینجا ما تصادفا به آن چیزی دست پیدا کرده باشیم که از آن به جام مقدس اکتشافات سیاره ای مدرن یاد می کنند به عبارت دیگر، محیطی که بالقوه برای ارگانیسم های زنده مناسب است و فکر نکنم لازم باشد به شما بگویم که کشف حیات در جای دیگری در منظومه شمسی حال چه در انسلادوس یا هر جای دیگری که باشد چه تاثیراتی شگرف و ژرفی بر فرهنگ و علم ما خواهد گذاشت چرا که اگر بتوانیم ثابت کنیم که آفرینش نه فقط یک بار ، که دوبار ، به طور مستقل از هم در منظومه شمسی ما رخ داده است با استنتاج منطقی می توانیم به این نتیجه برسیم که ممکن است به دفعات بیشماری این رویداد، در سراسر کیهان و در طول تاریح 13.7 میلیارد ساله اش رخ داده باشد

15:15هم اکنون ، زمین تنها سیاره ای است که می دانیم سرشار از حیات است سیاره ای بی نهایت ارزشمند و یگانه و هنوز تنها خانه ای است که ما تا کنون شناخته ایم و اگر هر کدام از شما در در دهه 1960 پیگیر رویدادها بوده اید و البته اگر هم نبوده اید هم می توانیم شما را ببخشیم ، خوب --باید این تصویر معروف را به یاد بیاورید که توسط فضا نوردان آپولو 8 در 1968 گرفته شد این اولین باری بود که زمین به این گونه از فضا تصویر برداری می شد و این تصویر تاثیری ژرف بر حس و درک ما از جایگاه خود در جهان داشت و همچنین بر حس مسولیتی که در مورد حفاظت از سیاره مان داریم

15:51خوب، ما با کاسینی معادل چنین تصویر نخستینی را تهیه کردیم تصویری که چشم هیچ بشری تا آن زمان ندیده بود این عکس کسوف کامل خورشید است که از پشت زحل گرفته شده و در این تصویر به غایت زیبا حلقه های اصلی را می بینید که با نور خورشید روشن شده اند شما بازتاب خورشید را می بینید و این حلقه را می بینید که در حقیقت به واسطه فوران های انسلادوس به وجود آمده است اما اگر فکر می کنید همه اینها به اندازه کافی درخشان و خیره کننده نیست، می توانیم در این تصویر زیبا به یک نقطه اشاره کنم. نمایی از سیاره خودمان که در میان بازوان حلقه های زحل آرمیده است

16:29اکنون، چیزهایی با دیدن خودمان از چنین فاصله ای به طور جدی دستخوش تغییر می شوند. زمانی که نمایی از سیاره کوچک و آبی و اقیانوسی خود را در زمینه آسمان جهان ها می بینیم و آن چیز، چشم اندازی از خودمان است که به آن نایل می شویم شاید، بهترین پاداشی که از این سفر اکتشافی که نیم قرن پیش آغاز شد به دست می آوریم ، همین مورد باشد. و بسیار متشکرم