[A19] فلسفه غرب و آموزش آن در ایران ( کریم مجتهدی )

در اولین دستور روش دکارت، او به ما می گوید به تصورات واضح و متمایز توجه کنید. اما بلافاصله بعد از این دستور بیان می دارد که از شتاب زدگی و تمایلات خود بپرهیزید. به نظر می رسد قسمت دوم دستور اول دکارت مهم تر از تصورات واضح و متمایز است. دکارت به ما می گوید آن چیزی که خودت می خواهی را حق ندان، حق را جستجو کن و بشناس. البته دکارت این نکات را دربارۀ روش علمی مطرح میکند نه فلسفه. چون برای او فلسفه و علم دوتا نیست. با این روش، دکارت اعمال روش ریاضی را در جهان خارجی نشان می دهد و علوم جدید را بنیان گذاری می کند. یکی از مشخصات فلسفه غرب در عصر جدید، که در ایران به آن توجهی نمی شود، این است که فلسفه و علوم جدید به یکدیگر نزدیک شده اند. به بیان دیگر عقربۀ ذهنی متکلم قرون وسطی، میان وحی و عقل در حرکت است اما عقربۀ ذهنی فیلسوف عصر جدید میان علوم جدید و کلام سنتی حرکت می کند. البته فلاسفۀ بزرگ -مانند لایب نیتس- در پی ایجاد نوعی تعادل بنیادین میان شناخت تجربی علمی و اعتقادات سنتی هستند. این سخنرانی، 24 آبان ماه 1391، در همایش «وضعیت فلسفه در ایران معاصر»، به مناسبت روز جهانی فلسفه در مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران ایراد شده است.